Μεγάλες ανατροπές στο Σύνταγμα: Πρόεδρος από το λαό, βουλευτές μόνο 8 χρόνια, απλή αναλογική, δημοψηφίσματα
Μεγάλες ανατροπές θα φέρει στο Σύνταγμα η πρόταση που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ για την συνταγματική αναθεώρηση. Με βάση αυτή την πρόταση, δίνεται η δυνατότητα άμεσης εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας αν αποβούν άκαρπες οι δύο πρώτες ψηφοφορίες.
Συγκεκριμένα, η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη Βουλή γίνεται με ονομαστική ψηφοφορία και σε ειδική συνεδρίαση, που συγκαλείται από τον Πρόεδρο της Βουλής έναν τουλάχιστον μήνα πριν λήξει η θητεία του εν ενεργεία Προέδρου της Δημοκρατίας, κατά τα οριζόμενα στον Κανονισμό της Βουλής.
Σε περίπτωση οριστικής αδυναμίας του Προέδρου της Δημοκρατίας να εκπληρώσει τα καθήκοντά του, κατά τους ορισμούς του άρθρου 34 παράγραφος 2, καθώς επίσης και σε περίπτωση που ο Πρόεδρος παραιτηθεί, πεθάνει ή κηρυχθεί έκπτωτος κατά τις διατάξεις του Συντάγματος, η συνεδρί αση της Βουλής για την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας συγκαλείται μέσα σε δέκα ημέρες το αργότερο αφού έληξε πρόωραη θητεία του προηγούμενου Προέδρου.
Η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας γίνεται σε κάθε περίπτωση για πλήρη θητεία.
Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται εκείνος που συγκέντρωσε την πλειοψηφία των δύο τρίτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών. Αν δεν συγκεντρωθεί η πλειοψηφία αυτή, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε ημέρες. Αν δεν επιτευχθεί ούτε στη δεύτερη ψηφοφορία η οριζόμενη πλειοψηφία, η εκλογή του Προέδρου γίνεται με άμεση εκλογή από το Λαό, μεταξύ των δύο σχετικών
πλειοψηφησάντων υποψηφίων της δεύτερης ψηφοφορίας, μέσα σε ένα μήνα από την ψηφοφορία αυτή. Σε περίπτωση θανάτου ή κωλύματος ενός εκ των δύο υποψηφίων η εκλογική διαδικασία επαναλαμβάνεται εξολοκλήρου. Το ίδιο ισχύει σε περίπτωση θανάτου ή κωλύματος ενός από τους δύο υποψηφίους που συμμετέχουν στο δεύτερο γύρο της ψηφοφορίας.
Η πρόταση επίσης προβλέπει καθιέρωση της απλής αναλογικής και μέγιστο αριθμό θητειών για τους βουλευτές, έτσι ώστε να μην μπορεί κανείς να εκλέγεται για πάνω από δύο συνεχόμενες κοινοβουλευτικές περιόδους ή για 8 συνεχόμενα έτη,
Η κυβερνητική πρόταση για τη Συνταγματική Αναθεώρηση που θα κατατεθεί εντός της ημέρας για διαβούλευση και παρουσιάσηκε από το Real.gr και προβλέπει, μεταξύ άλλων, τη Συνταγματική καθιέρωση της απλής αναλογικής, την εποικοδομητική ψήφο δυσπιστίας (την υποχρέωση, δηλαδή, η πρόταση δυσπιστίας εναντίον της κυβέρνησης να συνοδεύεται από πρόταση για ανάδειξη νέας κυβέρνησης) και πρόβλεψη για την ψήφο των εκτός επικράτειας Ελλήνων, για την οποία, όμως, θα μπορεί να ορίζει ότι έως 5 βουλευτές εκλέγονται αποκλειστικά μεταξύ των Ελλήνων που βρίσκονται εκτός Επικράτειας.
Προβλέπεται, επίσης, η δυνατότητα του Προέδρου να απευθύνεται στη Βουλή για σπουδαίο λόγο, να συγκαλεί το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών, η πλήρης διακριτότητα κράτους και Εκκλησίας με πλήρη σεβασμό στην Ορθόδοξη Εκκλησία και στον ιστορικό της ρόλο, ενώ με κάθε περίπτωση πρόωρης διάλυσης της Βουλής η επόμενη Βουλή εκλέγεται για θητεία ίση με το υπόλοιπο της Βουλής που διεκόπη η θητεία της.
Δημοψηφίσματα
Λαϊκή πρωτοβουλία για διενέργεια δημοψηφισμάτων με 500.000 υπογραφές για εθνικά θέματα, 1 εκατ
ομμύριο υπογραφές για ψηφισμένο νόμο (εκτός δημοσιονομικών ζητημάτων) και 100.000 υπογραφές
για νομοθετική πρωτοβουλία από τους ίδιους τους πολίτες (άρθρα 44 και 73).
Δημοψηφίσματα νομοθετικής πρωτοβουλίας, αρνησικυρίας – κυρωτικό (για να μην ισχύσει ψηφισμένος νόμος) δημοψήφισμα, αναθεωρητικό δημοψήφισμα για την αναθεώρηση του Συντάγματος (άρθρο 4 4 παρ. 2 περ. β και 110 παρ. 5).
Καθιέρωση δυνατότητας τοπικών δημοψηφισμάτων και θεσμοθέτηση λαϊκών συνελεύσεων για κρίσιμα τοπικά ζητήματα με δεσμευτικό για τις αρχές χαρακτήρα (άρθρο 102).
Ενίσχυση της Βουλής
Προτείνεται, επιπλέον, σε κάθε βουλευτική περίοδο η δυνατότητα σύστασης εξεταστικών επιτροπών με πρόταση 120 βουλευτών. Οι αρμόδιες Επιτροπές μπορούν να καλούν, στο πλαίσιο των
καθηκόντων τους οποιονδήποτε πολίτη ή δημόσιο λειτουργό, συμπεριλαμβανομένων των
δικαστικών. Σε κάθε περίπτωση πρόωρης διάλυσης της Βουλής, η επόμενη εκλέγεται για θητεία ίση προς την θητεία της Βουλής που έληξε πρόωρα. Περαιτέρω, οι Υπουργοί και ο Πρωθυπουργός, πριν από τη συμμετοχή τους σε ευρωπαϊκά όργανα και σε διεθνείς οργανισμούς, όπου θα ληφθούν σημαντικές αποφάσεις, ιδίως για ζητήματα που αποτελούν αντικείμενο κανονιστικής ρύθμισης σε επίπεδο δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή διεθνών συνθηκών, ενημερώνουν τις αρμόδιες Επιτροπές της Βουλής ή την Ολομέλεια για θέματα που θα συζητηθούν και για το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί η ελληνική αντιπροσωπεία, όπως ορίζει ο Κανονισμός της Βουλής.
