Ιταλία: Νέα κυβέρνηση σε αχαρτογράφητα νερά

Η πρώτη φάση της πολιτικής κρίσης που ξέσπασε κατακαλόκαιρο στην Ιταλία φαίνεται να κλείνει, αφού ο Πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα ανέθεσε το πρωί της Πέμπτης στον απερχόμενο πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης μετά τη συμφωνία του Κινήματος των Πέντε Αστέρων με το Κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα.

Η πρώτη φάση της κρίσης κράτησε τρεις εβδομάδες, αλλά, όπως σημειώνουν πολιτικοί αναλυτές στη Ρώμη, η δεύτερη μας υπόσχεται πολλές συγκινήσειςΌπως χαρακτηριστικά σημειώνει η εφημερίδα «Le Monde», το πρώτο κεφάλαιο της κρίσης έκλεισε, αλλά τα υπόλοιπα θα είναι για καιρό ανοικτά. Η γαλλική εφημερίδα διακωμωδώντας λίγο τα ιταλικά πολιτικά πράγματα επισημαίνει πως η κυβέρνηση άλλαξε χρώμα και από το πρασινοκίτρινο της συνεργασίας των αντισυστημικών του Κινήματος Πέντε Αστέρων με τους ακροδεξιούς της Λέγκα του Βορρά και τον Σαλβίνι πέρασε στο κιτρινοκόκκινο που είναι το χρώμα της νέας κυβέρνησης συνασπισμού.

Η πρώτη φάση της κρίσης κράτησε τρεις εβδομάδες, αλλά, όπως σημειώνουν πολιτικοί αναλυτές στη Ρώμη, η δεύτερη μας υπόσχεται πολλές συγκινήσεις.

Ποιος είναι, άραγε, ο χρονικός ορίζοντας αυτής της συμμαχίας που καλείται να κυβερνήσει την Ιταλία σε καιρούς χαλεπούς όπου η ιταλική οικονομία είναι ο μεγάλος ασθενής της Ευρώπης, όταν η παγκόσμια οικονομία απειλείται και μάλιστα άμεσα από την ύφεση;

Η πολιτική κρίση που προκλήθηκε συνειδητά από τον ακροδεξιό ηγέτη της Λέγκα του Βορρά Ματέο Σαλβίνι έκλεισε έναν κύκλο όπου η Ιταλία ήταν και συμπεριφέρθηκε ως «το κακό παιδί της Ευρώπης». Δεν ήταν μόνον οι πρωτοβουλίες της ιταλικής κυβέρνησης στον οικονομικό τομέα που προκάλεσαν προβλήματα με τις Βρυξέλλες.

Ήταν και η προκλητική έως και βάρβαρη σε κάποιες στιγμές πολιτική του Σαλβίνι έναντι του προσφυγικού ζητήματος. Η Ιταλία έγινε δακτυλοδεικτούμενη αλλά και η χώρα που κατέδειξε παρά τις δημοκρατικές παραδόσεις πως η νέα τάξη πραγμάτων των συντηρητικών και ακροδεξιών προσεγγίσεων του ζητήματος της μετανάστευσης μπορεί και επιβάλει ακραίες απόψεις στην Ευρώπη.

Είναι σε θέση η νέα κυβέρνηση που θα ορκιστεί εντός των επομένων ημερών και στην οποία συμμετέχει η Κεντροαριστερά να αλλάξει αυτήν την πορεία που ακολούθησε η Ρώμη εδώ και αρκετό καιρό;

Οι αναλυτές είναι προβληματισμένοι. Είναι ενδεικτικό ότι το βράδυ της Τετάρτης, λίγο μετά την επικύρωση της συμφωνίας μεταξύ του Κινήματος 5 Αστέρων και του Δημοκρατικού Κόμματος για τον σχηματισμό κυβέρνησης, οι αρχηγοί των δύο κομματικών σχηματισμών προέβησαν σε εκ διαμέτρου αντίθετες πολιτικές δηλώσεις.

Ο μεν Λουίτζι ντι Μάιο, πολιτικός ηγέτης του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, δήλωνε στους δημοσιογράφους πως δεν ακυρώνει και δεν μετανιώνει για κανένα από τα επιτεύγματα και τις πρωτοβουλίες που πήρε η προηγούμενη κυβέρνηση συνεργασίας με τον Ματέο Σαλβίνι και πως ανεξαρτήτως κόστους θα πρέπει να υλοποιηθούν όλες οι υποσχέσεις και οι δεσμεύσεις του Κινήματος των Πέντε Αστέρων προς τους ψηφοφόρους του.

Την ίδια ώρα, ο ηγέτης της Κεντροαριστεράς Νίκολα Ζινγκαρέτι άφηνε να εννοηθεί πως η συμμετοχή της Κεντροαριστεράς στο νέο κυβερνητικό σχήμα θα δώσει και ένα τέλος σε αυθαίρετες και αυταρχικές πολιτικές. Πώς είναι, λοιπόν, δυνατόν να συνυπάρξουν αρμονικά και παραγωγικά οι δύο αυτές πολιτικές προσεγγίσεις; Μόνο το ιταλικό πολιτικό σύστημα μπορεί να απαντήσει σε αυτήν την αυτονόητη ερώτηση.

Προς στιγμήν το ζητούμενο είναι η αποκατάσταση της πολιτικής σταθερότητας και άρα η απομείωση του πολιτικού ρίσκου το οποίο προσμετράται από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα επιβαρύνοντας το κόστος δανειοδότησης της Ιταλίας. Η ευρωπαϊκή οικονομία έχει ήδη εισέλθει στον υφεσιακό κύκλο την ώρα που η παγκόσμια οικονομία απειλείται, σύμφωνα με τους διεθνείς οίκους, από μία επερχόμενη κρίση τύπου Lehman Brothers του 2008.

Είναι απορίας άξιον πώς η ιταλική οικονομία με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της και κατά συνέπεια η ευρωπαϊκή οικονομία θα μπορέσουν να αντέξουν σε μια τέτοια πίεση. Το χαρτί, λοιπόν, της πολιτικής σταθερότητας είναι απολύτως απαραίτητο έτσι ώστε η Ρώμη να είναι σε θέση να διαχειριστεί τα επερχόμενα προβλήματα. Θα αντέξει ο κιτρινοκόκκινος συνασπισμός στο οικονομικό τσουνάμι που αναμένεται; Στο ερώτημα αυτό θα κληθεί να απαντήσει το ιταλικό πολιτικό σύστημα στις αμέσως επόμενες εβδομάδες.