"ΕΤΣΙ ΘΑ ΑΠΟΤΡΕΠΑΜΕ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΑΠΟ ΤΟ ΕΥΡΩ, ΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΚΑΙ ΤΑ CAPITAL CONTROLS" Τ.Γκάλμπρεϊθ: "Εγώ ήμουν ο συντονιστής της ομάδας Βαρουφάκη" - Eίχε ετοιμάσει "dream team" ο πρώην ΥΠΟΙΚ για να απαντήσει στους δανειστές
Ανακοίνωση σχετικά με την "ομάδα εργασίας" του Γιάνη Βαρουφάκη για το plan B, με το οποίο θα
έσπαζε ο εκβοασμός των δανειστών και θα απέτρεπαν την έξοδο από το ευρώ χωρίς να κλείσουν οι τράπεζες και να επιβληθούν τα capital controls, εξέδωσε ο διάσημος καθηγητής Οικονομικών Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ, στην οποία αποκαλύπτει ότι αυτός ήταν συντονιστής της ομάδας εργασίας που επεξεργαζόταν σχέδιο έκτακτης ανάγκης.!Αναλυτικά η ανακοίνωση του κ. Γκάλμπρεϊθ, όπως αναρτήθηκε στο blog του πρώην υπουργού Οικονομικών:Από τον Φεβρουάριο έως τις αρχές Ιουλίου συνεργάστηκα εκ του σύνεγγυς με τον έλληνα Υπουργό Οικονομικών, κ. Γιάνη Βαρουφάκη, ως συντονιστής ομάδας εργασίας που σχεδίαζε μέτρα έκτακτης ανάγκης στην περίπτωση έξωθεν ασφυκτικών πιέσεων προς την κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένων και κινήσεων που μπορεί να στόχευαν την εκδίωξη της Ελλάδας από το ευρώ. Δεδομένου ότι τον τελευταίο καιρό έχει δημιουργηθεί μεγάλη σύγχυση ως προς τις εργασίες της ομάδας μας, δηλώνω τα ακόλουθα:
Σε καμία περίπτωση η ομάδα εργασίας δεν πρότεινε έξοδο της χώρας από το ευρώ ή οποιαδήποτε αλλαγή πολιτικής της κυβέρνησης. Οι εργασίες μας αφορούσαν την έκδοση ρευστότητας (IOU) σε ευρώ ή κινήσεις που έπρεπε να γίνουν σε περίπτωση που κάποιοι προσπαθούσαν να εκδιώξουν την
χώρα από το ευρώ.
Η ομάδα εργαζόταν υπό το αξίωμα πως πάγια θέση της κυβέρνησης ήταν η διαπραγμάτευση εντός του ευρώ και, για αυτό τον λόγο, λάμβανε όλες τις προφυλάξεις ώστε να μην διαδοθεί ο,τιδήποτε σχετικά με τις εργασίες μας. Πράγματι, δεν υπήρξαν διαρροές έως ότου ο τ. Υπουργός Οικονομικών, μετά το πέρας των εργασιών της ομάδας μας, ανακοίνωσε την ύπαρξή της ως ορθή αντίδραση στην έντονη κριτική ότι, την εποχή που δυνάμεις εντός της ευρωζώνης σχεδίαζαν την αποπομπή της χώρας από το ευρώ, το Υπουργείο Οικονομικών δεν εκπόνησε σχέδιο αντίδρασης.
Η ύπαρξη προκαταρκτικών σχεδίων αντίδρασης δεν θα μπορούσε να παίξει ρόλο στις διαπραγματεύσεις, από την στιγμή που η δημοσιοποίησή τους (πριν χρειαστεί να εφαρμοστούν) θα αποσταθεροποιούσε την κυβερνητική πολιτική.
Με εξαίρεση μια τηλεφωνική μου συνομιλία, άνευ ουσιαστικού περιεχομένου, με τον βουλευτή του ΣΥΡΖΙΑ κ. Κώστα Λαπαβίτσα, η ομάδα μας δεν είχε καμία απολύτως επαφή με μέλη της Αριστερής Πλατφόρμας των οποίων οι απόψεις απείχαν από τις δικές μας
Οι εργασίες της ομάδας μας, ουσιαστικά, ολοκληρώθηκαν στις αρχές Μαΐου υπό την μορφή αναλυτικού πορίσματος στο οποίο αναφερόμασταν σε όλα τα ζητήματα, και σενάρια, που μελετήσαμε.
Η εργασία μου στο πλαίσιο της ομάδας αυτής ήταν ανεπίσημη και αμισθί, βασισμένη στην φιλία μου με τον κ. Γιάνη Βαροουφάκη καθώς και στον σεβασμό μου για τον αγώνα του ελληνικού λαού.
Ο Τζέιμς K. Γκαλμπρέιθ είναι γιος του Τζον Κένεθ Γκαλμπρέιθ, ενός εκ των κορυφαίων Αμερικανών κεϋνσιανών οικονομολόγων του 20ου αιώνα.
Ο πατέρας Γκαλμπρέιθ ήταν επί χρόνια καθηγητής του Χάρβαρντ, υπήρξε ενεργό μέλος του Δημοκρατικού κόμματος και υπηρέτησε σε σημαντικές διοικητικές θέσεις επί προεδρίας Ρούσβελτ, Τρούμαν, Κένεντι και Τζόνσον. Οι φήμες μάλιστα λένε ότι ο πατέρας Γκαλμπρέιθ συνέγραψε τον περίφημο λόγο που εκφώνησε ο Κένεντι στην ορκομωσία του στις 20/1/1961.
Ήταν όμως και ένας από τους πρώτους θεσμικούς οικονομολόγους που ασχολήθηκε σοβαρά με τη δημιουργία του φαινομένου της «οικονομικής φούσκας» στο περίφημο βιβλίο του «Μια μικρή ιστορία της οικονομικής ευφορίας», υποστηρίζοντας -ενάντια στη συμβατική τότε σοφία- ότι η εμφάνιση τέτοιου είδους φαινομένων είναι εγγενής στο σύστημα της ελεύθερης οικονομίας.
Ο δραστήριος καθηγητής
Με αυτή τη βαριά κληρονομιά στην πλάτη, ο γιος Γκαλμπρέιθ δεν άργησε να στραφεί στην οικονομική επιστήμη, φοιτώντας σε μερικά από τα σπουδαιότερα πανεπιστήμια του κόσμου όπως το Κέιμπριτζ, το Γέιλ και το Χάρβαρντ.
Στα διαλείμματα από τις σπουδές του ο Τζακ Γκαιλμπρέιθ υπηρέτησε σε διάφορες θέσεις στο προσωπικό του αμερικανικού Κογκρέσου, μεταξύ αυτών και εκείνη του διευθυντή της Κοινής Οικονομικής Επιτροπής.
Ο κ. Γκαλμπρέιθ είναι σήμερα καθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου του Τέξας, μέλος του Ινστιτούτου Οικονομικών Levy και μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της Διεθνούς Ένωσης Οικονομολόγων. Συγγραφέας εννέα βιβλίων οικονομικής επιστήμης και θεωρίας και εκατοντάδων επιστημονικών άρθρων και τακτικός αρθρογράφος εφημερίδων όπως οι New York Times και η Wall Street Journal.ο κ. Γκαιλμπρέιθ θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους οικονομολόγους της γενιάς του.
H επικαιρότητα του Kέυνς, η ανισότητα και η παγκόσμια οικονομική κρίση
Σε ένα από τα πολλά άρθρα του στον βρετανικό guardian ο Γκαιλμπρέιθ ασκεί σκληρή κριτική στους συμβατικούς οικονομολόγους του laisser-faire, τονίζοντας τη σημασία της συνεισφοράς του Κέυνς όχι μόνο για την ανάκαμψη από την μεγάλη κρίση του 1929 αλλά και για την κρίση που ξέσπασε το 2008.
«Το 1930 ο Τζον Μέιναρντ Κέυνς σημείωνε: “Ο κόσμος άργησε να συνειδητοποιήσει ότι αυτή τη χρονιά ζούμε υπό τη σκιά μιας από τις μεγαλύτερες οικονομικές καταστροφές στη σύγχρονη ιστορία». Σήμερα, όπως τότε, βρισκόμαστε υπό τη σκιά μιας καταστροφής. Σήμερα, όπως τότε, η σκέψη μας είναι αργή. Πρέπει να συμφιλιωθούμε με την ίδια την κρίση», έγραφε ήδη το 2009 ο Γκαιλμπρέιθ.
Υπάρχει μια βαθιά ριζωμένη συνήθεια που οδηγεί στην αποτυχία, προσέθετε, και σχετίζεται «με την ιδέα ότι τελικά οι οικονομίες θα επιστρέψουν στο κανονικό από μόνες τους».
Όπως ακριβώς και ο πατέρας του, ο υιός Γκαλμπρέιθ είναι ιδιαίτερα κριτικός απέναντι στους συναδέλφους οικονομολόγους του, ιδιώς αναφορικά με το πως σκέφτονται τα θεμελιώδη ζητήματα της ανισότητας:
«Η συζήτηση για την ανισότητα», αναφέρει σε μια από τις συνεντεύξεις του, «συνήθως κυριαρχείται από την οπτική της αγοράς η οποία τονίζει χαρακτηριστικά σε ατομικό επίπεδο όπως τη ζήτηση για ικανότητες. Οι οικονομολόγοι πάντοτε θεωρούσαν ότι το ζήτημα σαν ένα ζήτημα μικροοικονομίας. Όταν όμως κάτι συμβαίνει την ίδια στιγμή σε όλο τον κόσμο, σε διαφορετικές χώρες τότε είναι ένα μακροοικονομικό ζήτημα. Υπάρχει μια παγκόσμια κίνηση προς μεγαλύτερη ανισότητα ως αποτέλεσμα των οικονομικών πιέσεων υφίσταται ο κόσμος».
Η στενή φιλία με τον Βαρουφάκη και ο θαυμασμός για τον Τσίπρα
Οι κοινές θεωρητικές αναφορές αλλά και οι κοινές προσεγγίσεις στο ζήτημα της επίλυσης της παγκόσμιας -αλλά και της ευρωπαίκής και ελληνικής- κρίσης έφεραν από πολύ νωρίς κοντά τον αμερικανό καθηγητή με τον Γ. Βαρουφάκη.
Ο κ. Γκαιλμπρεθ έχει επανειλημμένα αρθρογραφήσει για το ελληνικό ζήτημα, μιλώντας τόσο για αποτυχία της τρόικας, όσο και για την ανάγκη μια αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, ενώ υπήρξε άτυπος σύμβουλος του πρώην πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου.
Ο Γκαιλμπρέιθ συνδέεται με πολύχρονη φιλία με τον νέο υπουργό οικονομικών με τον οποίο έχουν συγγράψει - μαζί με τον Στιούαρτ Χόλαντ - το βιβλίο «Μια μετριοπαθής πρόταση για την επίλυση της κρίσης του ευρώ». Τα τελευταία χρόνια μάλιστα ο κ. Βαρουφάκης ήταν επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μια από τις σημαντικότερες ομιλίες του νυν πρωθυπουργού και τότε αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα πραγματοποιήθηκε στο ίδιο Πανεπιστήμιο, κατόπιν πρόσκλησης του Γκαιλμπρέιθ.
Σε καμία περίπτωση η ομάδα εργασίας δεν πρότεινε έξοδο της χώρας από το ευρώ ή οποιαδήποτε αλλαγή πολιτικής της κυβέρνησης. Οι εργασίες μας αφορούσαν την έκδοση ρευστότητας (IOU) σε ευρώ ή κινήσεις που έπρεπε να γίνουν σε περίπτωση που κάποιοι προσπαθούσαν να εκδιώξουν την
χώρα από το ευρώ.
Η ομάδα εργαζόταν υπό το αξίωμα πως πάγια θέση της κυβέρνησης ήταν η διαπραγμάτευση εντός του ευρώ και, για αυτό τον λόγο, λάμβανε όλες τις προφυλάξεις ώστε να μην διαδοθεί ο,τιδήποτε σχετικά με τις εργασίες μας. Πράγματι, δεν υπήρξαν διαρροές έως ότου ο τ. Υπουργός Οικονομικών, μετά το πέρας των εργασιών της ομάδας μας, ανακοίνωσε την ύπαρξή της ως ορθή αντίδραση στην έντονη κριτική ότι, την εποχή που δυνάμεις εντός της ευρωζώνης σχεδίαζαν την αποπομπή της χώρας από το ευρώ, το Υπουργείο Οικονομικών δεν εκπόνησε σχέδιο αντίδρασης.
Η ύπαρξη προκαταρκτικών σχεδίων αντίδρασης δεν θα μπορούσε να παίξει ρόλο στις διαπραγματεύσεις, από την στιγμή που η δημοσιοποίησή τους (πριν χρειαστεί να εφαρμοστούν) θα αποσταθεροποιούσε την κυβερνητική πολιτική.
Με εξαίρεση μια τηλεφωνική μου συνομιλία, άνευ ουσιαστικού περιεχομένου, με τον βουλευτή του ΣΥΡΖΙΑ κ. Κώστα Λαπαβίτσα, η ομάδα μας δεν είχε καμία απολύτως επαφή με μέλη της Αριστερής Πλατφόρμας των οποίων οι απόψεις απείχαν από τις δικές μας
Οι εργασίες της ομάδας μας, ουσιαστικά, ολοκληρώθηκαν στις αρχές Μαΐου υπό την μορφή αναλυτικού πορίσματος στο οποίο αναφερόμασταν σε όλα τα ζητήματα, και σενάρια, που μελετήσαμε.
Η εργασία μου στο πλαίσιο της ομάδας αυτής ήταν ανεπίσημη και αμισθί, βασισμένη στην φιλία μου με τον κ. Γιάνη Βαροουφάκη καθώς και στον σεβασμό μου για τον αγώνα του ελληνικού λαού.
Ο Τζέιμς K. Γκαλμπρέιθ είναι γιος του Τζον Κένεθ Γκαλμπρέιθ, ενός εκ των κορυφαίων Αμερικανών κεϋνσιανών οικονομολόγων του 20ου αιώνα.
Ο πατέρας Γκαλμπρέιθ ήταν επί χρόνια καθηγητής του Χάρβαρντ, υπήρξε ενεργό μέλος του Δημοκρατικού κόμματος και υπηρέτησε σε σημαντικές διοικητικές θέσεις επί προεδρίας Ρούσβελτ, Τρούμαν, Κένεντι και Τζόνσον. Οι φήμες μάλιστα λένε ότι ο πατέρας Γκαλμπρέιθ συνέγραψε τον περίφημο λόγο που εκφώνησε ο Κένεντι στην ορκομωσία του στις 20/1/1961.
Ήταν όμως και ένας από τους πρώτους θεσμικούς οικονομολόγους που ασχολήθηκε σοβαρά με τη δημιουργία του φαινομένου της «οικονομικής φούσκας» στο περίφημο βιβλίο του «Μια μικρή ιστορία της οικονομικής ευφορίας», υποστηρίζοντας -ενάντια στη συμβατική τότε σοφία- ότι η εμφάνιση τέτοιου είδους φαινομένων είναι εγγενής στο σύστημα της ελεύθερης οικονομίας.
Ο δραστήριος καθηγητής
Με αυτή τη βαριά κληρονομιά στην πλάτη, ο γιος Γκαλμπρέιθ δεν άργησε να στραφεί στην οικονομική επιστήμη, φοιτώντας σε μερικά από τα σπουδαιότερα πανεπιστήμια του κόσμου όπως το Κέιμπριτζ, το Γέιλ και το Χάρβαρντ.
Στα διαλείμματα από τις σπουδές του ο Τζακ Γκαιλμπρέιθ υπηρέτησε σε διάφορες θέσεις στο προσωπικό του αμερικανικού Κογκρέσου, μεταξύ αυτών και εκείνη του διευθυντή της Κοινής Οικονομικής Επιτροπής.
Ο κ. Γκαλμπρέιθ είναι σήμερα καθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου του Τέξας, μέλος του Ινστιτούτου Οικονομικών Levy και μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της Διεθνούς Ένωσης Οικονομολόγων. Συγγραφέας εννέα βιβλίων οικονομικής επιστήμης και θεωρίας και εκατοντάδων επιστημονικών άρθρων και τακτικός αρθρογράφος εφημερίδων όπως οι New York Times και η Wall Street Journal.ο κ. Γκαιλμπρέιθ θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους οικονομολόγους της γενιάς του.
H επικαιρότητα του Kέυνς, η ανισότητα και η παγκόσμια οικονομική κρίση
Σε ένα από τα πολλά άρθρα του στον βρετανικό guardian ο Γκαιλμπρέιθ ασκεί σκληρή κριτική στους συμβατικούς οικονομολόγους του laisser-faire, τονίζοντας τη σημασία της συνεισφοράς του Κέυνς όχι μόνο για την ανάκαμψη από την μεγάλη κρίση του 1929 αλλά και για την κρίση που ξέσπασε το 2008.
«Το 1930 ο Τζον Μέιναρντ Κέυνς σημείωνε: “Ο κόσμος άργησε να συνειδητοποιήσει ότι αυτή τη χρονιά ζούμε υπό τη σκιά μιας από τις μεγαλύτερες οικονομικές καταστροφές στη σύγχρονη ιστορία». Σήμερα, όπως τότε, βρισκόμαστε υπό τη σκιά μιας καταστροφής. Σήμερα, όπως τότε, η σκέψη μας είναι αργή. Πρέπει να συμφιλιωθούμε με την ίδια την κρίση», έγραφε ήδη το 2009 ο Γκαιλμπρέιθ.
Υπάρχει μια βαθιά ριζωμένη συνήθεια που οδηγεί στην αποτυχία, προσέθετε, και σχετίζεται «με την ιδέα ότι τελικά οι οικονομίες θα επιστρέψουν στο κανονικό από μόνες τους».
Όπως ακριβώς και ο πατέρας του, ο υιός Γκαλμπρέιθ είναι ιδιαίτερα κριτικός απέναντι στους συναδέλφους οικονομολόγους του, ιδιώς αναφορικά με το πως σκέφτονται τα θεμελιώδη ζητήματα της ανισότητας:
«Η συζήτηση για την ανισότητα», αναφέρει σε μια από τις συνεντεύξεις του, «συνήθως κυριαρχείται από την οπτική της αγοράς η οποία τονίζει χαρακτηριστικά σε ατομικό επίπεδο όπως τη ζήτηση για ικανότητες. Οι οικονομολόγοι πάντοτε θεωρούσαν ότι το ζήτημα σαν ένα ζήτημα μικροοικονομίας. Όταν όμως κάτι συμβαίνει την ίδια στιγμή σε όλο τον κόσμο, σε διαφορετικές χώρες τότε είναι ένα μακροοικονομικό ζήτημα. Υπάρχει μια παγκόσμια κίνηση προς μεγαλύτερη ανισότητα ως αποτέλεσμα των οικονομικών πιέσεων υφίσταται ο κόσμος».
Η στενή φιλία με τον Βαρουφάκη και ο θαυμασμός για τον Τσίπρα
Οι κοινές θεωρητικές αναφορές αλλά και οι κοινές προσεγγίσεις στο ζήτημα της επίλυσης της παγκόσμιας -αλλά και της ευρωπαίκής και ελληνικής- κρίσης έφεραν από πολύ νωρίς κοντά τον αμερικανό καθηγητή με τον Γ. Βαρουφάκη.
Ο κ. Γκαιλμπρεθ έχει επανειλημμένα αρθρογραφήσει για το ελληνικό ζήτημα, μιλώντας τόσο για αποτυχία της τρόικας, όσο και για την ανάγκη μια αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, ενώ υπήρξε άτυπος σύμβουλος του πρώην πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου.
Ο Γκαιλμπρέιθ συνδέεται με πολύχρονη φιλία με τον νέο υπουργό οικονομικών με τον οποίο έχουν συγγράψει - μαζί με τον Στιούαρτ Χόλαντ - το βιβλίο «Μια μετριοπαθής πρόταση για την επίλυση της κρίσης του ευρώ». Τα τελευταία χρόνια μάλιστα ο κ. Βαρουφάκης ήταν επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μια από τις σημαντικότερες ομιλίες του νυν πρωθυπουργού και τότε αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα πραγματοποιήθηκε στο ίδιο Πανεπιστήμιο, κατόπιν πρόσκλησης του Γκαιλμπρέιθ.
