Επιδόματα τέλος: Ποιοι τα χάνουν σε ποιους μειώνονται

Περισσότεροι από 1 εκ. δικαιούχοι θα δουν τα επιδόματά τους να χάνονται ή να μειώνονται το 2017 καθώς η κυβέρνηση θα αναδιατάξει τον χάρτη των επιδομάτων προκειμένου να εξοικονομηθούν κάποια ποσά από τα συνολικά 1,7 δις. ευρώ που κοστίζει το σύνολο των επιδομάτων.

Ο άξονας των αλλαγών περιγράφεται στο κείμενο του επικαιροποιημένου μνημονίου, όπου γίνεται λόγος για ενοποίηση του επιδόματος τέκνων και του ειδικού επιδόματος τριτέκνων και πολυτέκνων σε ένα ποσό με νέα κριτήρια, που αναλύονται στην πολυσέλιδη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, να προτείνει ποια επιδόματα χρήζουν επανεξέτασης, μείωσης ή και πλήρους κατάργησης.

Από το σύνολο των 1,7 δις. ευρώ των επιδομάτων τα 650 εκατ. ευρώ καταβάλλονται για τα οικογενειακά επιδόματα και άλλα 700 εκατ. ευρώ για τα προνοιακά επιδόματα αναπήρων και άλλων ειδικών κατηγοριών. Περίπου 110 εκατ. ευρώ είναι για το επίδομα θέρμανσης, 73 εκατ. ευρώ για την επιστροφή φόρου πετρελαίου στους αγρότες, 88 εκατ. ευρώ για ειδικές φοροαπαλλαγές ναυτικών.

Τα επιδόματα που μπαίνουν στο στόχαστο είναι 135 επιδόματα τα οποία η κυβέρνηση δεσμεύτηκε με το τρίτο μνημόνιο να καταργήσει, ενώ κάποια άλλα θα συγχωνευθούν και άλλα θα καταβάλλονται με αυστηρότερα κοινωνικά και εισοδηματικά κριτήρια.

Οικογενειακά επιδόματα

Τα οικογενειακά επιδόματα τέκνων, τριτέκνων και πολυτέκνων θα καταβάλονται με πολύ αυστηρότερα κριτήρια αφού σχεδιάζεται η κατάργηση και ενοποίηση των σημερινών ποσών σε ένα επίδομα για όσους έχουν τρία και άνω παιδιά με νέα κριτήρια εισοδήματος που θα είναι χαμηλότερα από τα σημερινά.

Για παράδειγμα οι τρίτεκνοι με ετήσιο εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ (σήμερα δίνεται για εισόδημα ως 45.000 ευρώ) και οι πολύτεκνοι με εισόδημα άνω των 40.000 ευρώ (σήμερα δίνεται για εισόδημα μέχρι 52.000 ευρώ) δεν θα παίρνουναπό το ειδικό επίδομα ανά παιδί.

Ταυτόχρονα ακόμη και όσοι θα συνεχίσουν να το παίρνουν με τα νέα κριτήρια θα παίρνουν μικρότερο ποσό. Για παράδειγμα μια τρίτεκνη οικογένεια με εισόδημα 20.000 ευρώ δικαιούται 1.500 ευρώ τον χρόνο από το ειδικό επίδομα τριτέκνων (500 ευρώ ανά παιδί από το τρίτο και πάνω) και άλλα 960 ευρώ από το ενιαίο επίδομα που χορηγείται σε όλους όσοι έχουν ένα ή περισσότερα παιδιά.

Με την ενοποίηση των δύο επιδομάτων το ποσό θα περιοριστεί μόνο στο ύψος του ειδικού επιδόματος και θα παίρνει τα 1.500 ευρώ το χρόνο από το 2018 και μετά.

Νέο σύστημα για τα επιδόματα αναπηρίας

Τους επόμενους μήνες και ειδικότερα μέχρι τον επόμενο Σεπτέμβρη θα μπει σε πιλοτική εφαρμογή το νέο καθεστώς υπολογισμού των επιδομάτων αναπηρίας. Στόχος είναι να μπουν κοινοί κανόνες για όλα τα επιδόματα και να αναδιοργανωθούν εκ βάθρων τα ΚΕΠΑ, με σαφή διαχωρισμό ανάμεσα στην αναπηρία και στις χρόνιες παθήσεις. «Πρέπει να αλλάξει το ιατροκεντρικό μοντέλο προσέγγισης», εξηγούν κρατικοί αξιωματούχοι προαναγγέλλοντας ένα νέο σύστημα πρόσβασης στα αναπηρικά επιδόματα.
Ποια καταργούνται

Από το 2017 καταργούνται επιδόματα 8 εκατ. € και η δαπάνη τους ενσωματώνεται στο ΚΕΑ -αλληλοεπικαλύπτονται- ενώ άλλα 2 εκατ. € καταργούνται από το 2018:

Επίδομα Ενδειας. Δινόταν από τους δήμους μαζί με το φυσικών καταστροφών. Αφορούσε 500-1.300 ωφελουμένους με προϋπολογισμό 2,8 εκατ. €.
Aπροστάτευτων τέκνων. Αφορούσε 13.000 ωφελουμένους με προϋπολογισμό στα 5,2 εκατ. € Ενσωματώνεται στο ΚΕΑ σταδιακά. Τα 3,9 το '17 και τα υπόλοιπα το '18.

Επίδομα για αντιμετώπιση της σχολικής διαρροής. Αφορούσε 5.000 ωφελουμένους με προϋπολογισμό 1,75 εκατ. €. Για την είσπραξη του ΚΕΑ η παρακολούθηση του σχολείου είναι υποχρεωτική.
Επίδομα ΟΑΕΔ για νεοεισερχομένους στην αγορά εργασίας. Αφορούσε 5.500 ωφελουμένους με μεταφερόμενο προϋπολογισμό 2 εκατ. €.

Καταργούνται και φοροαπαλλαγές

Συνδυαστικά από το 2018 στον «κουμπαρά» του ΚΕΑ μπαίνουν και εξοικονομήσεις από φοροαπαλλαγές συνολικού ύψους 100-180 εκατ. €. «Ψαλίδι» μπαίνει σε:
φοροαπαλλαγές ναυτικών
έκπτωση 1,5% από την παρακράτηση φόρου σε μισθωτούς και συνταξιούχους
επίδομα θέρμανσης (η λογική είναι τα εισοδηματικά κριτήρια να συμπληρωθούν με κριτήρια απομόνωσης και κλιματολογικά)
φοροαπαλλαγές για ιατρικά έξοδα (80 εκατ. €). Εξετάζεται να διατηρηθούν μόνο για πληρωμές με «ηλεκτρονικό χρήμα».