ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ - ΑΡΘΡΟ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΤΕ
Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥΣ, ΜΕ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
Παρακολουθώντας τη νομική φιλολογία και παραφιλολογία, σχετικά με την απελευθέρωση των «νομοθετικώς κατοχυρωμένων επαγγελμάτων», συμπεριλαμβανομένων των...
οδοντιάτρων, θα πρέπει να επισημάνουμε τα εξής :
οδοντιάτρων, θα πρέπει να επισημάνουμε τα εξής :
Η απεγνωσμένη προσπάθεια της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας, του Οδοντιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης και κάποιων μεμονωμένων οδοντιάτρων – συνδικαλιστών οδοντιατρικών συλλόγων, οι οποίοι άσκησαν αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά των Υπουργών Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Οικονομικών και ζήτησαν να εξαιρεθεί το οδοντιατρικό επάγγελμα από την απελευθέρωση, έπεσαν στο κενό. Μπήκε οριστική ταφόπλακα στα αιτήματα εξαίρεσής του, όπως προκύπτει από τις υπ’ αριθμ. 3747,3748,3749/2013 αποφάσεις του ΣτΕ.
Αναφορικά με το νομοθετικό πλαίσιο, Το άρθρο 1 παρ. 1 του Ν. 3919/2011 ορίζει ρητώς τα εξής :
«ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
Άρθρο 1
Αρχή της επαγγελματικής ελευθερίας
1. Για την πρόσβαση σε επαγγέλματα και την άσκησή
τους ισχύει η αρχή της επαγγελματικής ελευθερίας (άρθρο
5 παρ. 1 του Συντάγματος)».
Η διάταξη αυτή ως γενική περιλαμβάνει και επιπλέον περιπτώσεις, εκτός από τις ρητώς οριζόμενες στο άρθρο 2 του ίδιου νόμου.
Ως επαγγελματική ελευθερία νοείται, μεταξύ άλλων και η προβολή των υπηρεσιών του ελευθέρου επαγγελματία, η οποία αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για να γίνει γνωστή στο ευρύ κοινό η δραστηριότητά του. Φωτογραφίες με θεραπευμένα περιστατικά, αλλά και φωτογραφίες του ίδιου του επιστήμονα, συμπληρώνουν απαραίτητα την προβολή του.
Οι προαναφερθείσες αποφάσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να είναι πιο τολμηρές και πρωτοποριακές για την εποχή τους, σηματοδοτούν το τέλος των αυστηρών και υπερβολικών περιορισμών, που ίσχυαν μέχρι το έτος 2011, οι οποίοι κατέπνιγαν κάθε προσπάθεια προβολής των οδοντιάτρων και ενημέρωσης του κοινού, αλλά και προσέκρουαν αναντίρρητα στην επαγγελματική ελευθερία [άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος], στην ελευθερία της έκφρασης, [άρθρο 14 παρ. 1 του Συντάγματος και άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, άρθρο 11 παρ. 1 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης], αλλά και στην ελεύθερη παροχή των υπηρεσιών [άρθρο 56 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης [ΣυνθΛΕΕ].
Επιπλέον, το άρθρο 5Α του Συντάγματος θεσμοθετώντας την κοινωνία της πληροφορίας, ορίζει, μεταξύ άλλων, τα εξής :
«'Αρθρο 5A: (Δικαίωμα στην πληροφόρηση)
1. Καθένας έχει δικαίωμα στην πληροφόρηση, όπως νόμος ορίζει. Περιορισμοί στο δικαίωμα αυτό είναι δυνατόν να επιβληθούν με νόμο μόνο εφόσον είναι απολύτως αναγκαίοι και δικαιολογούνται για λόγους εθνικής ασφάλειας, καταπολέμησης του εγκλήματος ή προστασίας δικαιωμάτων και συμφερόντων τρίτων».
Το άρθρο αυτό προστατεύει την απρόσκοπτη ροή των πληροφοριών προς τους πολίτες. Στην περίπτωση των νομοθετικώς κατοχυρωμένων επαγγελμάτων, η διάταξη αυτή κατοχυρώνει το δικαίωμα πληροφόρησης του κοινού και από τους ελευθέρους επαγγελματίες, [ δικηγόρους, δικαστικούς επιμελητές, οδοντιάτρους κλπ], αναφορικά με την ενημέρωση των υπηρεσιών τους, με κάθε πρόσφορο μέσο [έντυπο, ηλεκτρονικό, τηλεοπτικό κλπ].
Οι υπερβολικοί περιορισμοί, που ίσχυαν μέχρι το 2011, ωφέλησαν μια οικονομική ολιγαρχία, που πάντα είχε πρόσβαση στα μέσα ενημέρωσης, κάνοντας συγκεκαλυμμένη διαφήμιση, η οποία, είτε δεν υπέστη ποτέ τον πέλεκυ του πειθαρχικού δικαίου, είτε ο πέλεκυς ήταν ελαφρύς γι’ αυτήν.
Άλλωστε, οι ολίγοι πάντα έβρισκαν ερείσματα, για ν’ αποφεύγουν τις συνέπειες του νόμου σε βάρος τους. Αυτό έχει διαπιστωθεί διαχρονικά από τους ίδιους τους πολιτικούς, οι οποίοι έχουν αναπτύξει εκείνους τους κατάλληλους μηχανισμούς [νόμος περί ευθύνης υπουργών], για ν’ αποφεύγουν τις συνέπειες της πλημμελούς άσκησης των καθηκόντων τους και να μη λογοδοτούν ποτέ για τις παράνομες πράξεις ή παραλείψεις τους. Κορυφαίο παράδειγμα αποτελεί το ότι κανένας πολιτικός δεν έχει λογοδοτήσει μέχρι σήμερα, για την ουσιαστική πτώχευση της χώρας μας, τις οικονομικές δυσκολίες, που αντιμετωπίζουν πολλοί έλληνες πολίτες, αλλά και την εξαθλίωση και την απόλυτη ένδεια, στην οποία έχουν οδηγηθεί πολλοί άλλοι.
Η πλήρης απελευθέρωση του επαγγέλματος του οδοντιάτρου είναι γεγονός και όσοι υποστηρίζουν τα αντίθετα δεν μπορούν να πείσουν, διότι η επιχειρηματολογία τους είναι σαθρή, αφού δεν στηρίζεται και δεν ενισχύεται από τις προαναφερθείσες διατάξεις και από τη νομολογία.
Στην πραγματικότητα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, που διανύουν την χειρότερη φετινή χρονιά της οικονομικής κρίσης, προσπαθούν, πλέον, να επιβιώσουν σε μια χρεωκοπημένη χώρα, που έχει προ πολλού καταρρεύσει και ακόμα βρίσκεται σε μια κατακόρυφη ελεύθερη πτώση, έχουν γυρίσει εδώ και πολύ καιρό, επιδεικτικά και απαξιωτικά την πλάτη στα συνδικαλιστικά τους όργανα! Δεν είναι τυχαίο το τεράστιο ποσοστό αποχής στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών στις πρόσφατες εκλογές [57,78% στο β΄. γύρο] , στον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών [ 54,31%] και στον Οδοντιατρικό Σύλλογο Αττικής [ ποσοστό άνω του 60%]. Όλες οι ηγεσίες, που εκλέχτηκαν, είναι σαφέστατα ηγεσίες μειοψηφίας, δηλαδή πάσχουν από έλλειψη δημοκρατικής νομιμοποίησης, μια πραγματικότητα, που δεν φαίνεται να τις απασχολεί και ιδιαίτερα.
Η διάταξη του άρθρου 1 παρ. 1 του νόμου για την απελευθέρωση των επαγγελμάτων, θα μπορούσε να θεωρηθεί περιττή, διότι η αρχή της επαγγελματικής ελευθερίας αναφέρεται ρητώς στο άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος. ΄Ομως ο νομοθέτης θέλησε να τονίσει την επιθυμία του, να λαμβάνεται υπόψη η εν λόγω διάταξη, στην πρόσβαση και στην άσκηση των νομοθετικώς κατοχυρωμένων επαγγελμάτων. Οι περιορισμοί, που ίσχυαν πριν την απελευθέρωση, δεν μπορούν να φτάνουν μέχρι του σημείου να καταργούν ούτε την επαγγελματική ελευθερία, ούτε την ελευθερία της έκφρασης.
Εξάλλου, το άρθρο 9 παρ. 3 στοιχ. β΄. του ίδιου νόμου, που έχει τίτλο :
«Τελικές διατάξεις − Εξαιρέσεις από το πεδίο
εφαρμογής του νόμου», αναφέρει, ρητώς, τα εξής :
«β. Κάθε γενική ή ειδική διάταξη που αντιβαίνει στις διατάξεις του παρόντος νόμου καταργείται».
Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε ειδικότερη διάταξη δεοντολογικού κανονισμού παρεμποδίζει την επαγγελματική ελευθερία, τίθεται στο περιθώριο και θεωρείται ανίσχυρη και μη εφαρμόσιμη, σε περίπτωση προσφυγής του θιγομένου στη δικαιοσύνη.
Ένας από τους βασικούς τρόπους πρόσβασης στο επάγγελμα είναι και η διαφήμιση των υπηρεσιών του επαγγελματία. Όπως είναι γνωστό, με την υπ’ αριθμ. 9009/2012 απόφαση του Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών [η απόφαση έχει δημοσιευτεί στοwww.lawnet.gr, www.dentalists.gr και στο νομικό περιοδικό «Διοικητική Δίκη» [ΔιΔικ] τεύχος Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου 2013 σελ. 1564 κ.ε.], θεωρήθηκαν απολύτως νόμιμες οι επαναλαμβανόμενες ανακοινώσεις μεθόδου ορθοδοντικής θεραπείας, μέσω του τύπου, από οδοντίατρο, που ασκούσε αποκλειστικά ορθοδοντική. Μάλιστα, οι ανακοινώσεις αυτές κρίθηκαν με βάση τον προϊσχύσαντα κώδικα οδοντιατρικής δεοντολογίας και πριν την απελευθέρωση του νόμου 3919/2011. Ακολουθεί και η απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, η οποία επίσης δικαιώνει τον οδοντίατρο.
Επανερχόμενοι στις αποφάσεις του Σ.Τ.Ε, οι οποίες απέρριψαν τις αιτήσεις ακυρώσεως για την εξαίρεση του επαγγέλματος του οδοντιάτρου από την απελευθέρωση, παραθέτουμε ένα μικρό χαρακτηριστικό απόσπασμα :
«….ο νομοθέτης εμφορούμενος από διαφορετική σε σχέση με το παρελθόν αντίληψη για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος, έχει τη δυνατότητα, στο πλαίσιο των, κατά το Σύνταγμα, επιτρεπτών ορίων να οργανώσει το καθεστώς που διέπει τα επαγγέλματα στον τομέα της υγείας, με την άρση απαγορεύσεων και περιορισμών, όπως οι καταργούμενοι, οι οποίοι ανάγονται σε αντικειμενικά δεδομένα που συνάπτονται με την άσκησή τους και οι οποίοι λόγω του απολύτου χαρακτήρα τους επέφεραν σοβαρούς περιορισμούς στην επαγγελματική ελευθερία και, κατά την κρίση του νομοθέτη δεν εξυπηρετούν το γενικότερο συμφέρον των πολιτών». [ Βλ ΣτΕ 3748,3749/2013 σκέψη 5].
Το γενικότερο συμφέρον των πολιτών τίθεται πάνω από τις απαγορεύσεις και τους περιορισμούς των παρωχημένων δεοντολογικών κανόνων. Πρωτεύοντα ρόλο παίζει πλέον, είτε κάποιοι το θέλουν, είτε όχι, η πληροφόρηση του πολίτη, η οποία τού δίδει τη δυνατότητα να γνωρίζει, να συγκρίνει και να επιλέγει τον πάροχο της συγκεκριμένης υπηρεσίας.
Δημητρίου Σπυροπούλου, δικηγόρου Αθηνών [LLM Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο ],www.lawyeron.eu, e-mail: dimspirlaw@gmail.com, facebook σελίδα : «ΙΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ»].
